Conjunctivitis: wat kan je doen tegen rode ogen?

Conjunctivitis is de medische benaming voor een ontsteking van het bindvlies (ook wel slijmvlies genoemd). In de volksmond kennen we conjunctivitis ook wel als bindvliesontsteking, slijmvliesontsteking, oogwitontsteking of gewoon oogontsteking. In het Engels is de term ‘pink eye’ gebruikelijk.

Het bindvlies bedekt de binnenkant van je oogleden en de buitenkant van je oogwit. Als dit bindvlies ontsteekt, zetten de minuscule bloedvaatjes uit die door het vlies lopen. Daardoor worden de bloedvaten zichtbaar, wat het oogwit een rode gloed geeft. Ook de binnenkant van je oogleden kan extra rood worden.   

De volgende symptomen kunnen voorkomen bij conjunctivitis; de ogen worden rood, gaan jeuken, doen pijn (alsof er zand in het oog zit), geven afscheiding (wat ook een vermindering van het zicht tot gevolg kan hebben) of er kunnen korstjes op de randen van de oogleden ontstaan (hierdoor kan het zijn dat je je ogen bij het ontwaken niet goed open kunt krijgen).

Oorzaken van conjunctivitis

Conjunctivitis kent verschillende oorzaken. Van relatief onschuldige irritatie tot besmettelijke virusinfecties. Hoe je rode ogen kan voorkomen – en wat je ertegen kan doen – hangt af van de oorzaak van de ontsteking. 

Irritatie en droge ogen 

In veel gevallen wordt conjunctivitis veroorzaakt door irritatie van het bindvlies. Bijvoorbeeld door stofdeeltjes of haartjes die onder je ooglid vast komen te zitten, of door het chloor in een zwembad. Ook een allergie, zoals hooikoorts, kan conjunctivitis veroorzaken. 

Daarnaast zijn droge ogen een veelvoorkomende oorzaak van bindvliesontsteking. Je ogen kunnen bijvoorbeeld uitdrogen door een airco, door droge winterlucht, of doordat je te lang achter een computerscherm zit. Het droge ogen syndroom en computerogen zijn beide veel voorkomende oorzaken van conjunctivitis.

Het voordeel van conjunctivitis als gevolg van irritatie of droge ogen is dat het niet besmettelijk is. Dat maakt het relatief onschuldig. Probeer niet aan je ogen te zitten, knipper voldoende en blijf voldoende water drinken. Dan trekken de rode ogen vaak vanzelf weer weg. 

Bacteriën 

Ook bacteriën kunnen een bindvliesontsteking veroorzaken. Er zijn verschillende bacteriën die tot rode ogen kunnen leiden, waaronder chlamydia, de hib-bacterie (haemophilus influenzae type b) en pneumokokken. De bacteriën die conjunctivitis veroorzaken kunnen besmettelijk zijn. Daarom is het belangrijk om je handen goed en vaak te wassen en je gezicht niet aan te raken als je rode ogen hebt. Deel bijvoorbeeld ook geen handdoek met je partner, want dat geeft de bacterie de kans om over te springen. 

Besmetting met een virus 

Tenslotte kan bindvliesontsteking het gevolg zijn van een virus. Zo kan het herpesvirus voor rode ogen zorgen als het in contact komt met je ogen. Bijvoorbeeld wanneer je een koortslip (herpes op de mond) aanraakt en wat later in je ogen wrijft. Ook het coronavirus kan rode ogen veroorzaken.

Ook hier geldt: was vaak en goed je handen, raak je gezicht niet aan en deel geen handdoeken of andere dingen die je ogen aanraken met anderen. Zo kan je een infectie bij jezelf en/of anderen voorkomen.

Wat kan je doen tegen rode ogen?

Conjunctivitis geneest 60% van de tijd vanzelf in minder dan vijf dagen. Als je niet in je ogen wrijft, je handen goed wast en genoeg water drinkt, trekken de rode ogen vaak vanzelf weer weg. Als je vermoedt dat je rode ogen komen door een allergie, kan je het genezingsproces versnellen door (voorgeschreven) oogdruppels toe te dienen of allergiepillen te nemen.

Er zijn zeldzame gevallen waarbij langdurige conjunctivitis kan leiden tot blijvende oogschade. Maar dit komt eigenlijk alleen maar voor in arme landen waar bijvoorbeeld geen schoon water is. 

Wanneer moet je naar de arts?

Aangezien rode ogen vaak vanzelf genezen, hoef je er meestal niet mee naar de arts. Maar er zijn uitzonderingen. Maak een afspraak bij de huisarts als de ontsteking langer dan vijf dagen onverminderd aanhoudt, of als:

• Je merkt dat de conjunctivitis je zicht aantast (minder scherp zicht)
• Je ogen gevoeliger worden voor licht
• De rode ogen gepaard gaan met plakkerige, slijmerige of bloederige afscheiding
• Je vermoedt dat de conjunctivitis wordt veroorzaakt door een bacterie of virus

Als de arts een bacteriële of virale infectie diagnosticeert kan deze medicatie voorschrijven. In het geval van een bacteriële infectie zal dat vaak antibiotica zijn. In het geval van besmetting met een virus kan een arts ontstekingsremmers voorschrijven. In ernstige gevallen – bijvoorbeeld als de bindvliesontsteking overgaat in een hoornvliesontsteking – word je doorverwezen naar een oogarts. 

De exacte behandeling van conjunctivitis hangt af van de specifieke bacteriële, virale of andersoortige oorzaak van de ontsteking en de ernst van de ontsteking. 

Lenzen dragen met conjunctivitis

Heb jij last van rode ogen? Doe dan direct je contactlenzen uit. Hierdoor voorkom je dat de ontsteking zich verder ontwikkelt en geef je je ogen de kans te genezen. Draag in de tussentijd een bril. Doe je lenzen pas weer in als de ontsteking volledig is verdwenen. 

Je kan de kans op conjunctivitis verkleinen door daglenzen te dragen, als je dat nog niet doet. Met daglenzen doe je elke dag een schoon setje contactlenzen in. Daarmee houd je je ogen schoon, gezond en fris.