Wat is oogyoga?
- Ruben den Boer
- 08 december 202108 dec 2021
- Bekeken: 5651
Oogyoga is een alternatieve geneesmethode om je zicht op een natuurlijke manier te verbeteren. De positieve effecten zijn nooit wetenschappelijk bewezen. Toch wordt het nog regelmatig aangedragen als manier om je ogen fit te houden. Zit er dan toch een kern van waarheid in de oogyoga-theorie?
De afgelopen 100 jaar hebben onze ogen het niet makkelijker gekregen. Dankzij de komst van televisies, spelcomputers, desktop computers, laptops en smartphones zitten we steeds meer achter beeldschermen. Daar zijn onze ogen niet voor gemaakt.
Als je te lang achter een beeldscherm zit, kan je last krijgen van je ogen. Ze gaan pijn doen, irriteren, of voelen vermoeid aan. Computerogen, wordt dat ook wel genoemd. Wat kan je daartegen doen? Volgens verschillende bronnen – van lifestyle magazines tot landelijke opticienketens – biedt oogyoga de oplossing.
De oorsprong van oogyoga
Het is onduidelijk waar oogyoga precies vandaan komt. Waarschijnlijk kent het zijn oorsprong in de ayurveda, een hindoeïstische geneesleer die zich meer dan drieduizend jaar geleden in India ontwikkelde. In de hindoeïstische teksten zijn verschillende “asana’s” (oefeningen) beschreven die de gezondheid van de ogen zouden verbeteren.
Door eeuwen van handel, kolonisatie en globalisering verspreide oogyoga zich samen met ayurveda over de wereld. Om een lang verhaal kort te maken: in 1891 was het de Amerikaanse oogarts William Bates die oogyoga in het Westen op de kaart zette met een artikel in de New York Medical Journal.
Bates was zo overtuigd van de effectiviteit van oogyoga dat hij beweerde dat de oefeningen bijziendheid kon genezen, waardoor het dragen van een bril of contactlenzen overbodig werd. De oogarts hield er zelfs wat gevaarlijke ideeën op na. Zo adviseerde hij mensen om hun contactlenzen niet meer te dragen, of om recht in de zon te kijken.
Zijn methode en oefeningen kennen we nu als de Bates-methode. En het zijn deze oefeningen die tegenwoordig vaak worden aangedragen als dé oplossing voor computerogen. Gelukkig zijn de gevaarlijke ideeën er met de jaren uitgefilterd.
Geen wetenschappelijk bewijs
Er is alleen één probleem. In de jaren na Bates’ publicaties kreeg zijn methode veel kritiek van andere wetenschappers. Zo schreef optometrie-professor Elwin Marg over Bates: “De meeste van zijn beweringen en bijna al zijn theorieën worden door praktisch alle visuele wetenschappers als onjuist beschouwd.”
Tegenwoordig wordt oogyoga dan ook als zogenaamde ‘alternatieve geneeswijze’ gezien. Dat betekent dat de medische effectiviteit ervan nooit bewezen is. En grote wetenschappelijke organisaties zoals de WHO (World Health Organization) zien oogyoga ook niet als een legitieme geneesmethode.
Betekent dat automatisch dat oogyoga onzin is? Niet per se. Er zijn namelijk genoeg verhalen te vinden van mensen die zeggen dat oogyoga hen wel degelijk heeft geholpen. Dat het pijnlijke, geïrriteerde en vermoeide ogen weer fris en fit doet aanvoelen. Er zou dus best een kern van waarheid in deze oude, hindoeïstische geneeswijze kunnen zitten. Er is alleen geen onomstotelijk wetenschappelijk bewijs voor.
Oogyoga oefeningen
Wil jij toch eens een paar oogyoga-oefeningen proberen? Bijvoorbeeld om je ogen wat rust te geven na een lange dag op kantoor? Probeer dan deze veilige oefeningen:
De oogrol
Ga in een ontspannen houding zitten. Ontspan oog je gezicht en ogen. Neem even de tijd om echt tot rust te komen. Adem vervolgens diep in en beweeg je ogen – alleen je ogen – naar boven. Adem langzaam uit en rol ondertussen je ogen rustig rond. Van boven, naar links, naar onder, naar rechts, en weer terug naar boven.
Herhaal dit 10 keer. Verwissel daarna van richting (rol dus met je ogen van boven, naar rechts, naar onder, naar links, en weer naar boven) en herhaal nog eens 10 keer. Volgens de ayurveda-leer is dit een goede manier om je oogspieren te versterken.
Palmeren
Ga aan een bureau of tafel zitten. Zorg dat je ellebogen ergens op kunnen leunen. Neem even de tijd om tot rust te komen. Wrijf dan je handen warm, sluit je ogen, en leg je handen over je ogen heen. Het is belangrijk dat je handen je ogen niet aanraken. Maak vervolgens je hoofd leeg. Denk alleen aan het zwart dat je ziet. Focus niet op eventuele kleuren of vormen die je ziet. Focus alleen op het zwart.
Volgens Bates zorgt palmeren ervoor dat je ogen volledig kunnen ontspannen. Dit zou helpen bij vermoeide en droge ogen. Vanwege het gemak van de oefening is het een handige om eens op kantoor uit te proberen.
In- en uitzoomen
Ga in een relaxte houding zitten, het liefste buiten of bij een open raam, en ontspan je ogen. Neem ook nu weer even de tijd om helemaal tot rust te komen en je hoofd leeg te maken. Focus vervolgens op iets wat een meter van je af staat. Verschuif na 10 seconden je focus naar iets ver achter het object waar je eerst op focuste. Dit punt mag wel honderd meter ver weg zijn. Verschuif je focus na 10 seconden weer terug naar het punt dichtbij. Probeer je hoofd en ogen zo stil mogelijk te houden, verschuif alleen je focus. Herhaal dit voor een minuut lang.
Deze oefening zou volgens een opvolger van Bates de spieren in je ogen versterken en de geest ontspannen.
Andere effectieve oogoefeningen
Misschien dat deze oogyoga-oefeningen je wel helpen om van je vermoeide of geïrriteerde ogen af te komen. Maar naast oogyoga zijn er ook genoeg oogoefeningen en goede gewoontes waarvan de positieve effecten wél bewezen zijn. Knipper regelmatig met je ogen. Kijk elke twintig minuten even op van je beeldscherm. Neem een paar keer per dag een ‘beeldschermpauze’. Ga wat vaker naar buiten. Slaap voldoende. En drink genoeg water. Daar kom je al een heel eind mee.
Meer effectieve oogoefeningen en handige tips lezen? Wij schreven eerder al blogs over effectieve tips tegen computerogen en we gaven al eens tips die helpen bij vermoeide ogen. Daarmee houd jij je ogen fit en fris.
TIP: Las regelmatig een oogpauze in en geef je ogen even de rust.
Contactlenzen kopen bij 123 Lens
William Bates geloofde nog dat je met wat oogoefeningen contactlenzen overbodig kon maken. Ondertussen weten we wel beter. Gelukkig zijn de lenzen de afgelopen jaren een stuk beter en comfortabeler geworden. In de webshop van 123 Lens vind je een ruim aanbod contactlenzen tegen een eerlijke prijs. Kijk er eens rond, er zitten vast ook lenzen voor jou tussen.
