Wat is corneatopografie?
- Leonie
- 06 maart 202406 mrt 2024
- Bekeken: 1496
Tijdens een cornea topografisch onderzoek wordt de gezondheid van je hoornvlies onder de loep genomen. Corneatopografie klinkt misschien als een ingewikkelde en ingrijpende behandeling, maar dat valt gelukkig hartstikke mee. 123Lens legt je graag uit hoe zo’n onderzoek in zijn werk gaat en wat je ervan kunt verwachten.
Wat betekent corneatopografie?
We kennen allemaal het woord topografie, voornamelijk van de lessen op school die zich focusten op het herkennen van plekken op landkaarten. Maar topografie is veel meer dan alleen een studie van de wereldkaart. Bij topografie herken je natuurlijke kenmerken aan de hand van een kaart die zo getrouw en volledig mogelijk een oppervlak in beeld brengt.
Cornea is een ander woord voor het hoornvlies van je oog. Het hoornvlies (of de cornea) is de voorste laag van het oog en dient als beschermlaag. De cornea is verantwoordelijk voor het doorlaten van licht en zorgt, samen met de ooglens, voor een scherp zicht.
Corneatopografie is dus eigenlijk het beschrijven van de conditie van het hoornvlies naar aanleiding van een scan waarop de doorsnede van het hoornvlies goed zichtbaar is. Een cornea topografisch onderzoek wordt daarom in de volksmond ook wel een hoornvliesscan genoemd. Voor zo’n scan wordt er gebruik gemaakt van een medisch instrument (corneatopograaf of Pentacam) dat op meer dan 2000 verschillende punten de conditie en de kromming van het hoornvlies kan meten.
Het hoornvlies: hoe gaat corneatopografie in zijn werk?
De cornea, ofwel het hoornvlies, is opgebouwd uit een aantal verschillende lagen. Van buiten naar binnen kun je de volgende lagen van elkaar onderscheiden:
- Epitheel
- Membraan van Bowman
- Stroma
- Membraan van Descemet
- Endotheel
Met een corneatopograaf wordt er een doorsnede gemaakt van de verschillende lagen van het hoornvlies. Tijdens het onderzoek wordje gevraagd om naar een blauwe streep en een rood lampje te kijken. Wanneer de opname start mag u tijdelijk even niet knipperen. Het licht is niet fel en het onderzoek duurt slechts een paar seconden. Gedurende deze tijd worden er meerdere foto’s gemaakt van je ogen, vanuit verschillende richtingen, die de software van de Pentacam vervolgens combineert en omzet tot een realistisch beeld van het hoornvlies. Eigenlijk wordt er dus een soort 3D-kaart van je cornea gemaakt. Met zo’n gedetailleerde scan kan de oogarts snel en gemakkelijk zien of je hoornvlies in goede conditie is, ook de dikte en de kromming van het hoornvlies kunnen snel worden gecontroleerd.
Een cornea topografisch onderzoek klinkt natuurlijk vrij heftig en ingrijpend, maar maak je vooral geen zorgen. Je voelt namelijk helemaal niets van dit onderzoek. Het is volledig pijnloos.
Door wie wordt een cornea topografisch onderzoek afgenomen?
Cornea topografische onderzoeken kunnen worden afgenomen door professionele oogartsen die werkzaam zijn in gespecialiseerde oogklinieken of ziekenhuizen, maar ook door gespecialiseerde optiekzaken die in het bezit zijn van een corneatopograaf (Pentacam). Een hoornvliesscan zal worden uitgevoerd wanneer je klachten hebt die te maken kunnen hebben met hoornvliesafwijkingen, zoals hoofdpijn, wazig zicht en dubbelzien.
TIP: Draag je contactlenzen? Leg dit dan aan je oogarts voor. In de meeste gevallen zal de oogarts je aanraden om enkele dagen voor het onderzoek te stoppen met het dragen van lenzen.
Wat kunnen de uitslagen zijn van een corneatopograaf?
De resultaten van corneatopografie kunnen variëren van een gezond hoornvlies, tot een afwijkend hoornvlies. De meest voorkomende hoornvliesafwijkingen die zichtbaar worden tijdens een corneatopografie zijn de volgende twee:
Keratoconus
Keratoconus is een oogziekte die meestal begint rond de puberteit en zich langzaam ontwikkelt in een periode van 10-20 jaar. De aandoening is lastig te diagnosticeren omdat de klachten (zeker in de beginfase) slechts beperkt zichtbaar zijn. De meest voorkomende problemen bij deze hoornvliesafwijking zijn het zien van lichtstrepen, gevoeligheid voor licht en minder scherp kunnen zien. Bij keratoconus is het hoornvlies aanzienlijk dunner en zwakker dan normaal. Het is een vaak aangeboren oogziekte die ervoor zorgt dat het hoornvlies niet mooi rond van vorm is, maar meer een kegelvorm aanneemt. Door het hoornvlies regelmatig te controleren kan de progressie van de afwijking goed in de gaten gehouden worden.
Hoornvliesdystrofie van Fuchs
Bij deze hoornvliesafwijking nemen de endotheelcellen in de binnenste laag van het hoornvlies af. Bij een gezond hoornvlies zorgen de cellen ervoor dat het oogvocht snel weg kan uit het oog, waardoor je oog schoon blijft. Wanneer de cellen afnemen, kan het vocht minder goed weg, waardoor het zich ophoopt in je oog. Het hoornvlies wordt hierdoor dikker en minder helder. Als gevolg hiervan ga je minder scherp zien en zul je felle lichten minder goed kunnen verdragen. Deze afwijking kan meerdere oorzaken hebben, waaronder erfelijkheid, een beschadiging als gevolg van een oogoperatie of een infectie van het hoornvlies of de iris van het oog.
Wat kun je doen als je wordt gediagnosticeerd met een hoornvliesafwijking?
Komt er uit de corneatopografie naar voren dat je leidt aan een hoornvliesafwijking? Dan zijn er de volgende behandelmethodes:
Regelmatige controle bij de oogarts
Is er een afwijking ontdekt? Dan is het belangrijk om de progressie van deze afwijking goed in de gaten te houden. Zo kun je op tijd de nodige stappen ondernemen. Overleg met je oogarts hoe vaak zo’n controle nodig is.
Contactlenzen dragen bij een hoornvliesafwijking
Hoornvliesafwijkingen zijn niet op te lossen met brillenglazen, maar wel met contactlenzen. Dit komt doordat een contactlens direct op het oog wordt gedragen, waardoor het hoornvlies noodgedwongen een gladde en ronde vorm moet aannemen. Door het dragen van contactlenzen kun je jouw scherpe zicht dus terugkrijgen. Er zijn verschillende soorten contactlenzen, en we raden je daarom aan om met de oogarts te overleggen welke het best bij jouw oog past.
Hoornvliestransplantaties bij een ernstige hoornvliesafwijking
Bij ernstige of vergevorderde hoornvliesafwijkingen kan de oogarts een hoornvliestransplantatie voorstellen. Voor deze behandeling wordt het oog verdoofd met oogdruppels en wordt het huidige hoornvlies vervangen door nieuw hoornvlies. De behandeling is pijnloos en duurt slechts een paar minuten, maar je kunt de eerste dagen na de operatie wel last hebben van slecht en wazig zicht. Inspannende activiteiten, zoals autorijden, zijn dan ook absoluut af te raden.
Het belang van corneatopografie
Nu je weet wat corneatopografie inhoudt en hoe het in zijn werk gaat, zul je het met ons eens zijn dat dit een belangrijk oogonderzoek betreft. Wanneer oogklachten als slecht zicht of dubbelzien niet kunnen worden verholpen door middel van contactlenzen of een bril, raden we je dan ook aan om een afspraak te maken bij de oogarts. Misschien kan een cornea topografisch onderzoek nieuwe inzichten bieden, of op zijn minst hoornvliesafwijkingen uitsluiten.
