Wat veroorzaakt verwijde pupillen?
- Leonie
- 18 oktober 202318 okt 2023
- Bekeken: 17421
De pupillen van je oog behoren tot de meest expressieve delen van ons gezicht. Wist je al dat de pupil van je oog kleiner wordt bij blootstelling aan licht? Maar je pupil kan ook plotseling verwijden. In dit artikel lees je meer over de verschillende oorzaken van verwijde pupillen.
Wat zijn pupillen?
Voordat we je de verschillende oorzaken van verwijde pupillen kunnen uitleggen, is het belangrijk dat je precies weet welk deel van je oog we bedoelen wanneer we over de pupil praten. Sommige mensen denken namelijk dat de pupil begint bij het gekleurde deel van het oog, maar dat is niet waar. Het gekleurde deel van jouw oog wordt namelijk de iris (ook wel regenboogvlies) genoemd. De pupil is het kleine zwarte puntje in het midden van de iris. Het donkerste gedeelte van je oog dus. Omdat de pupil precies in het midden van je oog ligt, wordt hij ook wel liefkozend de oogappel genoemd.
De pupil van je oog verwijdt bij weinig licht
Ieder deel van je oog heeft een eigen functie. De functie van de pupil is om te zorgen dat er voldoende licht binnenvalt om scherp te kunnen zien. Je kunt je pupil dus zien als de lichtregelaar van je oog. Bij een teveel aan licht, bijvoorbeeld door de felle zon, zal je pupil kleiner worden. Het licht wordt als het ware gedoseerd en alleen de nodige hoeveelheid licht komt terecht op je netvlies. Hierdoor blijft je zicht scherp en word je niet verblind. Om in het donker goed te kunnen zien, moet je pupil eigenlijk precies het tegenovergestelde doen. De pupil hoeft in deze situaties het licht niet te minderen, maar juist het weinige licht dat er is zien binnen te laten in het oog. Dit zodat je ook terwijl het schemert of wanneer het heel donker is nog zoveel mogelijk kunt zien. In sommige gevallen, bijvoorbeeld wanneer je ’s nachts wakker wordt in een donkere kamer, kan het enkele seconden duren voordat je de schaduwen van meubels weer kunt herkennen. Dit komt doordat je pupil even tijd nodig heeft om te verwijden. Je kunt dit proces versnellen door meerdere malen snel achter elkaar met je ogen te knipperen.
Heb je veel last van nachtblindheid? Dan kan het dragen van een nachtbril je helpen om je ogen meer rust te geven.
De pupil van je oog verwijdt bij het gebruik van drugs
Je hebt vast weleens gehoord dat je mensen die drugs hebben gebruikt kunt herkennen aan hun verwijde pupillen. We kunnen je daarover vertellen dat dat niet per se waar hoeft te zijn, maar het ook niet helemaal onzin is. Het gebruik van specifieke soorten drugs, zoals wiet, XTC en cocaïne, kunnen er namelijk wel degelijk voor zorgen dat je pupillen groter worden. In deze gevallen is het hormoon noradrenaline verantwoordelijk voor de verwijding van de pupil. Dit hormoon komt vrij wanneer je lichaam zich klaarmaakt voor actie, oftewel wanneer het in opperste staat van paraatheid wordt gebracht. Je merkt dit aan een snellere hartslag, verhoogde zweetproductie en een vergroting van je pupillen. Wanneer het effect van de drugs afneemt, zullen je pupillen vanzelf weer terugkeren naar hun ware grootte. In de meeste gevallen duurt het slechts 1-8 uur, maar er zijn ook gevallen waarin de pupillen de grootte tot wel twee dagen aanhouden.
Wist je dat de pupil van je oog ook kan verwijden bij gevoelens van uitputting of opwinding? Dit komt doordat ook hierbij diverse hormonen vrijkomen.
Verwijde pupillen door medicatie of oogonderzoeken
Het innemen van bepaalde soorten medicatie kan ook de grootte van je pupillen beïnvloeden. Het gebruik van medicijnen zoals antidepressiva, anticholinergica (een medicijn bij de Ziekte van Parkinson) en bepaalde vormen van medicatie tegen blaasproblemen kunnen verwijde pupillen als bijwerking hebben.
Ook bij bepaalde oogonderzoeken en operaties kun je last hebben van verwijde pupillen. Bij veel oogonderzoeken zal de oogartsnamelijk gebruik maken van oogdruppels. Deze druppels zorgen ervoor dat je oog ontspant. Deze ontspanning maakt het makkelijk om bepaalde oogmetingen uit te voeren of het oog te opereren. Na het onderzoek of de operatie kun je nog enkele uren of in een enkel geval dagen last houden van verwijde pupillen. Dit trekt echter vanzelf weer weg.
Verwijde pupillen bij ziektes
Kun je echt geen duidelijk oorzaak vinden voor de plotselinge verwijding van je pupillen? Dan is het verstandig om je huisarts te raadplegen. Verwijde pupillen zijn van zichzelf niet pijnlijk en lijken daarom vaak onschuldig. Ze kunnen echter wel degelijk een symptoom zijn van een onderliggende aandoening. Het kan namelijk dat de verwijding van je pupillen wordt veroorzaakt door een neurologisch probleem. Zo kunnen in uitzonderlijke situaties hersenaandoeningen, beroertes of tumoren achter het oog de oorzaak zijn van verwijde pupillen.
Verwijde pupillen en het dragen van lenzen
Merk je dat jouw pupillen groter zijn dan normaal? Maak je dan niet direct zorgen. In de meeste gevallen is een verwijde pupil niet gevaarlijk en zal het vanzelf weer wegtrekken. Je kunt je lenzen dan ook gewoon blijven dragen. Merk je dat je oog rood aanloopt, krijg je last van jeukende of geïrriteerde ogen of heb je ook andere klachten die neurologisch van aard lijken? Neem dan het zekere voor het onzekere. Haal de lenzen uit je oog en maak direct een afspraak met de huisarts of optometrist.
Reacties
4 reactiesHallo,
Help mij aub ik zou graag willen weten waarom ik ’s avonds kleine pupillen heb?
Normaal zou het overdag moeten zijn, maar bij mij is het ’s avonds.
Ik ben ten einde raad kan u mij het laten weten?
Hartelijk dank!
Malika
Hallo Malika,
Helaas kunnen wij daar geen antwoord op geven. Hierbij wil ik u dan ook adviseren om een oogarts te raadplegen waarom dit bij u afwijkend is.
Hallo , mijn pupillen blijvenklein in het donker na een staaroperatie zou dan laseren kunnen helpen en krijg ik dan last in het licht !
Alvast bedankt voor je antwoord
Mvg JM
10 juni staar operatie kreeg daarna te hoge oogdruk. Na 24 uur behandeld met diamox.
Nu reageert de pupil niet meer op licht. Blijft groot. Ook zeer wazig en vlekkerig zien.
Ik ben ten einde raad wat moet ik doen